Fragoun(-di-gràndi-flour)
Potentilla grandiflora
Rosaceae
Nom en français : Potentille à grandes fleurs.
Descripcioun :Lou fragoun-di-gràndi-flour es uno planto coumuno que trachis dins li pelouso e roucaio d'auto mountagno, ounte rebalo au sòu ; pamens li tijo en flour mounton. Èi cubert de péu e fai de flour jauno, un pau grosso. Li fueioun soun pèr tres e soun acaba pèr de péu argenta, e peréu dessouto sus li costo.
Usanço :A bessai li mémis usanço que d'àutri fragoun : lucha contro la cagagno e sarra li car (presènci de tanin).
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Potentilla
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 20 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1500 à 2700 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Roucaio
- Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuropo
Ref. sc. : Potentilla grandiflora L., 1756
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763